رژیم غذایی 15 روزه واقعا چقدر موثر است و آیا عوارضی هم دارد؟

آیا رژیم لاغری 15 روزه یا کانادایی قابل اعتماد است؟

تا به حال اسم «رژیم 15 روزه» یا «رژیم کانادایی» به گوشتان خورده است؟ یک رژیم غذایی 15 روزه که ادعا می‌کند با رعایت دقیق آن می‌توان در زمان کوتاه و بدون برگشت وزن کم کرد.

طبیعی است چنین ادعایی هرکسی را وسوسه می‌کند که برای یک ‌بار هم که شده، این رژیم را امتحان کند اما سوال اینجاست که این رژیم غذایی واقعا چقدر موثر است و آیا عوارضی هم دارد؟

خانم پایا یکی از خوانندگان «سلامت» با این رژیم 4 کیلوگرم وزن کم کرده اما دچار مشکلاتی شده و در پایان به این نتیجه رسیده است که «رژیم کانادایی» روش مناسبی برای کاهش وزن نیست. برای اطلاع بیشتر این مطلب را تا انتها مطالعه کنید.

خانم پایا از سختی‌های رژیم لاغری «15 روزه» می‌گوید:

بیشتر اوقات دچار ضعف و افت قندخون می‌شدم

سلامت: چه شد که سراغ این رژیم غذایی رفتید؟

سال گذشته برای شرکت در یک امتحان درس می‌خواندم و هر روز 8 صبح تا 10 شب به کتابخانه می‌رفتم و تحرک نداشتم. موقع درس خواندن هم شکلات و انواع مغز زیاد می‌خوردم در نتیجه طی 6 ماه وزنم 8 کیلوگرم افزایش پیدا کرد و از 70 به 78 کیلوگرم رسید. بعد از امتحان دنبال راهی برای کاهش وزن بودم که شنیدم این رژیم برای کاهش وزن فوری در مدت کوتاه خوب است، خیلی زود جواب می‌دهد و برگشت هم ندارد. در اینترنت هم درباره این رژیم جستجو کردم و دیدم برخی افراد با این رژیم تا 8 کیلوگرم هم وزن کم کرده‌اند. این شد که تصمیم گرفتم «رژیم 15روزه» را امتحان کنم.

سلامت: نتیجه چه شد؟

2بار این رژیم را امتحان کردم؛ بار اول نتوانستم تا آخر آن را ادامه بدهم و 3 کیلوگرم وزن کم کردم. بار دوم یک دوره رژیم گرفتم و وزنم به 74کیلوگرم رسید.

سلامت: چرا بار اول نتوانستید رژیم را ادامه دهید؟

این رژیم واقعا سخت است. اسمش 2 هفته است و به نظر کوتاه می‌آید اما واقعا آزاردهنده است. مقدار غذا در وعده‌های اصلی خیلی کم است و میان‌وعده هم ندارد. مثلا صبحانه یک فنجان قهوه با یک حبه قند بود ولی من اصلا قهوه تلخ دوست نداشتم و اذیت می‌شدم. یا یک روز صبح تا شب باید فقط آبمیوه و ماست می‌خوردم که این کار بیرون از خانه آسان نبود. یادم می‌آید که در آن مدت خیلی عصبی بودم. در ضمن به‌دلیل نداشتن میان‌وعده بیشتر اوقات دچار ضعف و افت قندخون می‌شدم. بعد از پایان رژیم هم ولع شدید به خوردن پیدا کردم. البته سعی کردم با ورزش تاحدی خودم را کنترل کنم. پس از آن هم ورزش را ادامه دادم و وزنم ثابت ماند.

سلامت:پس برای کاهش وزن ورزش هم می‌کردید؟

بعد از امتحان به باشگاه ورزشی رفتم و در کلاس پیلاتس شرکت کردم. در کنار آن روزی نیم تا یک ساعت پیاده‌روی می‌کردم. البته در رژیم «15 روزه» گفته شده بود روزی 6بار و هربار 11 نفس عمیق معادل 3کیلومتر دویدن است. که این کار را هم انجام می‌دادم.

سلامت: حرف یا نکته آخر؟

برای کاهش وزن رژیم‌های مختلفی را امتحان کرده‌ام. تجربه به من نشان داد بعد از رژیم‌های سفت و سخت مثل این رژیم، ولع شدید به خوردن پیدا می‌کنم و عادت‌های غذایی‌ام تغییر نمی‌کند بنابراین به این نتیجه رسیدم که رژیم غذایی باید اصولی و منطقی باشد و ورزش و کم‌خوری بهترین و ماندگارترین روش کاهش وزن است.

نگاه متخصص تغذیه

هشدار دکتر محمدرضا وفا به سوژه «میزگرد تغذیه»

با این رژیم وزنتان کم می‌شود ولی ترکیب بدنـتان به هم می‌خورد

سلامت: رژیم «کانادایی» یا رژیم 15 روزه، برنامه غذایی‌ای است که افراد برای کاهش وزن سریع سراغ آن می‌روند. میهمان این هفته «میزگرد تغذیه» با این رژیم وزنش را از 78 به 74 کیلوگرم رسانده است. شما این روش را تایید می‌کنید؟

این نوع رژیم‌های غذایی علمی نیستند و اغلب جنبه تجاری دارند. اگر در اینترنت جستجو کنید، بیش از 3هزار رژیم مختلف کاهش وزن خواهیددید که در مناطق مختلف دنیا استفاده می‌‌شوند. اغلب این رژیم‌ها از نظر علم تغذیه مورد تایید نیستند و اغلب با برنامه غذایی نامتعادل و تغییر در مصرف برخی مواد خوراکی باعث به هم خوردن متابولیسم پایه بدن و کاهش وزن غیرطبیعی می‌شوند. مثلا در رژیمی که خانم پایا برای کاهش وزن استفاده کرده‌اند، گروه نان و غلات تقریبا حذف شده در حالی که حذف هیچ‌یک از گروه‌های غذایی توصیه نمی‌شود. اگرچه با این کار ممکن است وزن کم شود اما کمبود موادمغذی آثار نامطلوب روانی برجای خواهدگذاشت و اشتهای کاذبی که پس از پایان این رژیم داشته‌اند، در نتیجه فشاری بوده است که هنگام کاهش وزن تحمل کرده‌اند.

سلامت: این رژیم ممکن است چه خطرهایی داشته باشد؟

اگرچه مدت زمان این برنامه غذایی کوتاه است اما نامتعادل بودن آن به شدت سلامت بدن را به خطر می‌اندازد. کاهش وزن با این روش به‌هیچ‌وجه پایدار نیست و مهم‌تر اینکه کاهش وزن به‌وجود آمده الزاما ناشی از کاهش چربی نخواهدبود و ممکن است به علت از دست دادن آب و الکترولیت‌های بدن و مهم‌تر از آن از دست دادن بخشی از بافت ماهیچه‌ای بدن باشد که به‌هیچ‌وجه اتفاق خوبی نیست بنابراین ممکن است فرد روی ترازو وزن کم کرده باشد اما متوجه شود متاسفانه ترکیب بدنش دچار تغییرات نامطلوب شده است. برای کاهش وزن باید همه گروه‌های غذایی به مقدار متعادل مصرف شوند در غیر این صورت مشکلات مختلفی برای فرد ایجاد خواهدشد.

سلامت: معمولا افراد برای اینکه سریع وزن کم کنند و در مدت زمان کوتاه لاغر شوند، سراغ این رژیم می‌روند. کاهش وزن سریع چه عوارضی دارد؟ کسی که می‌خواهد لاغر شود، باید چند کیلوگرم در ماه وزن کم کند تا دچار آسیب نشود؟

معمولا مدت طولانی و حتی سال‌ها طول می‌کشد تا فردی دچار چاقی و اضافه وزن شود و اگر فردی بخواهد به شرایط طبیعی برگردد، باید روند کاهش وزن تدریجی و آرام را انتخاب کند. اندام داخلی بدن افرادی که سریع وزن کم می‌کنند، نمی‌تواند تطابق مناسبی با شرایط جدید پیدا کند. رژیم‌های سریع، اختلال‌های شدید متابولیکی ایجاد می‌کنند و معمولا با شکست مواجه می‌شوند. رژیم‌های سخت معمولا با محدودیت‌های شدید غذایی همراه هستند که افراد مدتی آن را تحمل می‌کنند اما بعد از اینکه رژیم را کنار می‌گذارند، ولع خاصی برای خوردن غذاهایی که نمی‌توانستند در مدت رژیم بخورند، پیدا می‌کنند و همین موضوع باعث می‌شود دوباره به وزن قبلی و حتی وزنی بیشتر از قبل برگردند. به‌طور متوسط 5/3 تا 4 کیلوگرم کاهش وزن در ماه مناسب است. البته در ابتدا سرعت کاهش وزن بیشتر است و بعد از مدتی به‌دلیل تطابق‌های فیزیولوژیک سرعت آن کمتر می‌شود.

سلامت: در رژیم 15 روزه، پروتئین و غذاهای چرب مانند پنیر و کالباس مصرف می‌شود اما مقدار کربوهیدرات بسیارکم است. این کار چه مشکلی ایجاد می‌کند؟

رژیم پرپروتئین و پرچرب متابولیسم بدن را بالا می‌برد و در درازمدت باعث کاهش وزن می‌شود. کربوهیدرات‌ها سالم‌ترین موادمغذی انرژی‌زا هستند. گاز دی‌اکسیدکربن و آب، ترکیب‌های حاصل از متابولیسم کربوهیدرات هستند که از طریق بازدم و ادرار دفع می‌شوند در حالی که باقیمانده متابولیسم پروتئین‌ها ترکیب‌های ازته‌اند که سم محسوب می‌شوند و برای دفع ابتدا باید در کبد به اوره تبدیل و همراه با مقدار آب زیاد از طریق کلیه‌ها دفع شوند. ترکیب‌های واسطه متابولیسم چربی‌ها اسیدهای کتونی‌اند که مقدار زیاد آن می‌تواند از سد خونی مغز عبور و مشکلات جدی برای مغز ایجاد کند. ترکیبات اسیدهای چرب اشباع نیز می‌توانند باعث افزایش کلسترول و تری‌گلیسرید در خون شوند و زمینه‌ ابتلا به بیماری‌های متابولیک را فراهم کنند و اگر کنترل نشوند، خطرناک و کشنده خواهندبود. نکته دیگر این است که فرد از خوردن چربی و گوشت زیاد خسته می‌شود و بعد از رژیم به خوراکی‌های دارای کربوهیدرات‌های ساده مانند شیرینی‌ها رو می‌آورد و دریافت کالری زیاد باعث افزایش وزن مجدد و اختلال متابولیک در بدن خواهدشد.

سلامت: یکی از ویژگی‌های این رژیم غذایی نداشتن میان‌وعده است که باعث ضعف و افت قندخون افراد می‌شود. نظر و توصیه شما در این‌باره چیست؟

در برنامه غذایی همه افراد سالم و بزرگسال باید 3 وعده غذای اصلی و 3 میان‌وعده وجود داشته باشد. با حذف هرکدام از وعده‌های اصلی و میان‌وعده‌ها پایداری و ضریب موفقیت رژیم لاغری کاهش پیدا می‌کند. بدترین حالت، حذف وعده‌های غذایی اصلی یا به هم خوردن ترکیب آنهاست.

سلامت: حرف آخر؟

نکته دیگر در این برنامه غذایی ثابت بودن آن برای همه افراد است. یعنی هر فردی با هر شرایط و هر سن و سالی برای کاهش وزن سراغ این رژیم می‌رود درحالی که برنامه غذایی باید با توجه به مسائل رفتاری، اجتماعی، زیست‌محیطی و شرایط زندگی هر فرد جداگانه تنظیم شود.



مرجع